E

Panu Petteri Höglund

edistyksellinen forásach

edistys forás MASK, GEN foráis

edunvalvonta ceartaiseacht FEM, GEN-a

ehtyä (esim. lähde) tráigh/trá, (myös lehmä) téigh/dhul i ndísc

ehtoollispikari cailís FEM, GEN-e

ekologia éiceolaíocht FEM, GEN-a

ekologinen éiceolaíoch; ekologinen lokero nideog (éiceolaíoch)

eksistentialismi eiseachas

eksistentialisti eisí

ekskommunikoida (sulkea pois uskonnollisesta yhteisöstä) coinnealbháigh/coinnealbhá, eascoiteannaigh/eascoiteannú

eksoterminen eisiteirmeach

eksponentiaalikasvu fás (MASK, GEN fáis) easpónantúil

eksponentti easpónant (MASK, GEN -aint), séan MASK, GEN séin PL séana

ektoplasma eicteaplasma

ekstra: saada hiukan ekstraa beagán le cois a fháil

ekstravertti eisdíritheach, caidreamhúil

ekvaattori meánchiorcal (MASK, GEN -ail)

ekvivalentti SUBSTcoibhéis FEM, GEN -e, ADJ coibhéiseach

elanto beatha FEM, beathúMASK, cothúMASK, gléas beoMASK; hankkia elantonsa do chuid a shaothrú, teacht i dtír (jollakin = ar rud), déanamh as duit féin

elektronegatiivisuus leictridhiúltacht

elektroni leictreonMASK

elektroniakseptori glacóir leictreon (dúil a bhfuil glacadh aici le leictreoin, ionas go bhfuil de chlaonadh inti iain le lucht diúltach leictreachais a dhéanamh)

elektronidiffraktio díraonadh leictreon

elektronidonori deontóir leictreon (dúil a bhfuil leictreoin bhreise aici, agus claonadh inti leictreoin a thabhairt uaithi le iain le lucht dearfach leictreachais a dhéanamh)

elektroniikka leictreonaicFEM

elektroninen leictreonach

elektronipari leictreondís

elektronipilvi néal leictreon

elektronispinresonanssi athshondas guairneach leictreon MASK, GEN athshondais ghuairnigh leictreon

elektronivoltti leictreonvolta

eliitti scothaicmeFEM

eliksiiri íocshláinteFEM

eliminoida (matematiikassa) cealaigh/cealú; (sotakentällä) eliminoida sala-ampuja snípéir a chur fá chónaí

elinkaari saolré FEM

elinkautinen príosúntacht saoil

elinkeino slí bheatha FEM, caoi bheoFEM, gléas beoFEM; (talouselämästä puhuttaessa) tionscal MASK, GEN ja PL tionscail; eipä tuo ole kummoinen elinkeino is bocht an teacht i dtír é

elintarvikekortti cárta ciondála

ellipsoidi eileapsóid

elohopea mearcair, airgead beo

eloisa aigeanta, beo, beoga, bíogúil, breabhsánta; (tulesta puhuttaessa) croíúil

elokuvateatteri teach na bpioctúirí, pioctúrlann

eloonjäänyt iarmharán MASK, GEN -áin; yksinäinen eloonjäänyt stadhnóir, Oisín i ndiaidh na Féinne

elvytys (yl.) athbheochan, (talouspolitiikassa) dreasú

eläinrata stoidiaca

eläinratavalo solas stoidiacach; eläinratavalon vastavalo (Gegenschein) frithloinnir FEM, GEN frithloinnreach

elämä beatha FEM, saol MASK, GEN saoil PL saolta

elämänkokemus saoltaithí

elämäntapa dóigh bheatha

elämänvoima fórsa beatha, beofhórsa

elää mair/mairstin (maireachtáil, mairithint, mairiúint, maireachtaint), saol a chaitheamh, saol a bheith agat, bheith beo; hän ei enää kauaa elä féadann sé a thiomna a dhéanamh am ar bith feasta

emansipoitunut: hän luulee että hänen täytyy tehdä niin näyttääkseen olevansa emansipoitunut nainen measann sí go gcaithfidh sí a leithéid a dhéanamh le taispeáint go bhfuil sí saor ó bhráca

embryologia sutheolaíocht

emissio astaíocht FEM, GEN-a

emissiospektri speictream astúcháin

emissioviiva líne astúcháin

emitteri (transistorissa) astaíre MASK

emittoida astaigh/astú

emulgoida eibligh/eibliú

emulsio eibleachtFEM, GEN-a

emätin faighin FEM, GEN faighne

endeeminen eindéimeach

Englanti Sasana, GEN Shasana; (vanh. ja ulsterilaisilla kirjailijoilla) Sasain, GEN na Sasana; (vanh. ja kirjakielisesti) Sacsa; tämä uusi Englanti, jota Irlanniksi kutsutaan Sacsa nua darb ainm Éire

englanti (kieli) an Béarla, an Sacs-Bhéarla MASK; hän ei osaa mitään, ei edes englantia níl léann ná Béarla aige

englantilainen SUBST (neutraalisti) Sasanach, (vanh.) Sacsanach; (pikemminkin haukkumanimi) Gall; ADJ Sa(c)sanach; gallda; nöyristellä englantilaisia bheith ag sodar i ndiaidh na nGall

englantilaismielinen gallbhách; englantilaismielinen irlantilainen Gall-Ghael, cúl le cine

englantilaistaa galldaigh/galldú; duine/rud a thabhairt chun Galldachais

englantilaistua téigh/dul chun Galldachais; Irlannin englantilaistuneet osat an Ghalltacht

englantilaistuminen galldú; Galldachas

englantilaisvastainen, englantilaisvihamielinen gallfhuathach

enkeli aingeal; langennut enkeli aingeal an uabhair

enkliittinen iarchlaonach; enkliittinen partikkeli iarchlaonán

ennenaikainen anabaí, róluath, rósciobtha, róghasta

ennustaa tuar/tuar, tairngir/tairngreacht, bheith ag fáidheadóireacht

enoli eanól

ensi: tulen ensi tilassa tiocfaidh mé, an chéad fhaill a gheobhfas mé

ensiapu garchabhair FEM, GEN garchabhrach

entalpia eantalpacht

entropia eantrópacht

epikurolainen eipiciúrach

epikurolaisuus eipiciúrachas

epäkeskinen éalárnach

epäkunnioittava easurramach; kohdella epäkunnioittavasti easurraim a thabhairt do dhuine

epäkunto: epäkunnossa ar ainghléas, as gléas, as ordú, as ord

epäkypsä anabaí

epäluotettava (ei totuudessa pysyvä) áibhéileach

epäluottamus mímhuinín FEM, GEN-e

epäluottamuslause vóta mímhuiníne

epämukava míchompordach, (asento myös) anacrach

epämukavuus míchompord MASK, GEN míchompoird; (asennon myös) anacair FEM, GEN anacra

epäonni mí-ádh MASK, GEN mí-áidh; (personifioituna) an cat mara

epäselvä doiléir, dothuigthe; hän puhuu epäselvästi tá bachlóg ar a theangaidh

epätarkkuusperiaate: Heisenbergin epätarkkuusperiaate prionsabal éiginnteachta Heisenberg

epätasainen (työn jälki) scrábach

epätavallinen éagoitianta, neamhchoitianta, neamhghnách, as an ghnáth

epätoivo éadóchas; joutua epätoivon valtaan dhul in éadóchas

epävakaa (säästä:) c[l]aochlaitheach; (esim. fysiikassa labiili) éagobhsaí

epäyhtälö éagothromóid FEM

erakko díthreabhach

ergonomia eirgeanamaic

Eridanus (tähtikuvio) An Abhainn

erikoistarjous sladmhargadh, saormhargadh, saorchonradh, saoráil, saorgáil erilainen difriúil, (erit. monenlainen) éagsúil

erinomainen an-mhaith, dearscnaitheach, do-sháraithe, ar fheabhas, ar fónamh, thar barr, tofa, taghnaUlster

eristysselli: olla eristyssellissä bheith i mbraighdeanas aonair

eristää (yl.) scoith/scoitheadh, scar/scarúint, scaradh; (sähköisesti) insligh/insliú; (kemiallinen aine) aonraigh/aonrú

ero (eroavuus) duifear, difríocht; (eroaminen) scarúint, scaradh, dealú; (avioero) colscaradh; ottaa ero colscaradh a fháil, dealú a fháil ó chéile; päästä eroon fáil réitithe de rud

erota: he erosivat (parista) fuair siad dealú ó chéile; (avioero myös) fuair siad colscaradh erotiikka earótachas, anghrádh

erottamaton doscartha

erottelukyky (tekn. terminä, resoluutio) taifeach, cumas taifigh

erotuomari moltóir, (juryn, tuomariston jäsen) giúróir

erotus (matematiikassa) difríocht

esanssi úscra

esikaupunki bruachbhaile

esikko buíocán

esimerkki sampla, deismireacht; (esikuva) samhail, eiseamláir; ottaa jostakusta esimerkkiä patrún a thógáil le duine; esimerkiksi mar shampla, (lyh.) m.sh.

esittäytyä d'aithne a ligint a fhad le duine

estradi ardán MASK; GEN ja PL ardáin

estradikoomikko ("stand up -koomikko") fuirseoir stáitse

estää bacáil a chur ar dhuine

etsin (kameran ym.) súilín

etuhammas clárfhiacail

etujoukko (marxilaisena terminä) meitheal thosaigh

etuselkäevä an chéad eite droma etäinen (kuv. jonkun käytöksestä) deoranta, dúnárasach

etäispesäke, etäpesäke meiteastáis FEM

euroviisut comórtas amhrán na hEoraifíse

Eurovisio An Eoraifís

evakko díthreabhach

eversti coirnéal

evoluutio éabhlóid

eväslaukku mála lóin

eväspussi mála lóin, mealbhóg, bolg soláthair

eväste (tietok. "cookie") fianán MASK, cuach FEM, GEN cuaiche PL cuacha (huom: jälkimmäinen sana tarkoittaa "käkeä"!)