[manuskribita Homajo
de l’Autoro
A. M. Boubier]
LINGUO INTERNACIONA DI LA DELEGITARO
(SISTEMO IDO)
DA
PRIVAT-DOCENTO EN L’UNIVERSITATO DI GENÈVE
INTERNATIONALES BIOLOGISCHES LEXIKON
IN IDO, DEUTSCH, ENGLISCH, FRANZÖSISCH, ITALIENISCH UND SPANISCH
[SEMPER BONIR ARTIBUS]
JENA
GUSTAV FISCHER, EDITISTO
1911
Alle Rechte vorbehalten.
Omna yuri rezervita
Weimar. — Druck von R. Wagner Sohn.
Averto.
La prezenta Lexiko esas, pos la Matematikal Lexiko da Dº L. COUTURAT, la duesma vortolibro ciencala qua esas kompozita en la linguo internaciona Ido.
L’utileso di linguo internaciona divenas nun sempre plu evidenta por la cienci. Pro to, kolekto de lexiki ciencala esos tre certe prizata da la ciencisti.
Ica Lexiko esas rezervita a la Biologio generala; on ne trovos do hike omna zoologial o botanikal vorti.
La nomenklaturo biologiala esas ankore pasable nepreciza; naturale to venas de ke on ne konkordas sempre pri la nocioni biologiala; pluse existas tro multa sinonimi.
Oportus ke biologiala kongreso internaciona establisez maxim balde posible nomenklaturo definitiva ed exakta.
Forsan mea Lexiko povos utilesar quale bazo en la diskuti di tala kongreso.
L’internacioneso di la vorti biologiala esas ja tante granda, ke on povas preske sempre obtenar rekte la radikalo internaciona, t. e. la vorto en Ido.
Ta simpla fakto permisas esperar, ke la biologiisti e la ciencisti generale komprenos quante esus facila e dezirinda enduktar l’uzo di la linguo internaciona en la relati ciencala ed internaciona.
Por kompozar ica Lexiko, me kolektis la vorti unesme en la sequanta franca libri: «Hérédité et Biologie générale» da YVES DELAGE; «Traité d’histologie» da PRENANT, BOUIN et MAILLARD; «Leçons sur la cellule» da HENNEGUY, e. c.; pose en diversa verki da autori germana ed angla: «Zoologisches Wörterbuch» da H. E. ZIEGLER; «Encyklopädie der Mikroskopischen Technik»; «A glossary of botanic terms» da B. D. JACKSON; «New english Dictionary» da JAMES MURRAY; «Clements Researchmethods in Ecology», e. c., e. c.
Me cherpis anke vorti en la literaturo biologiala e precipue en la Yarlibri di l’«Année Biologique».
La Biologial Lexiko, quale la Matematikal Lexiko da Dº COUTURAT, esas ordinita segun l’alfabetal ordino di l’idala vorti, qui maxim ofte konkordas kun la nacionala vorti. On trovos pose Alfabetal Indexo di la nacionala vorti, qui ne konkordas kun l’idala vorti. Tale on povas trovar la traduko di singla nacional vorto en Ido ed en la cetera lingui. Ica lexiko povas do utilesar a la biologiisti, mem abstraktante la Linguo internaciona.
Sri prof. B. LONGO (Siena), prof. R. PAMPANINI (Firenze), Dº J. CASARES (Ferrol), Dº E. HASSLER (Genève), prof. E. STRASBURGER (Bonn), helpis me tradukar e kompletigar la Lexiko relate lia respektiva lingui. Me expresas a li mea tre sincera gratudo.
Me multe dankas precipue Dº L. COUTURAT, qua ne cesis donar a me ecelanta konsili e devota helpo.
Mea maxim bona danki ankore a Sº FISCHER, qua konsentis afable editar me Lexiko1.
Dº M. BOUBIER.
1) La lektanti (specale la biologistii) trovos utila indiki pri l’uzo cienciala di la linguo internaciona Ido en mea artiklo: «La nomenclature scientifique et la Langue internationale», en la Revue des Questions scientifiques (Louvain, juillet 1910).
Gramatiko.
Substantivo singulara finas per -o; plurala,
per -i.
Adjektivo, nevariebla, finas per -a; adverbo derivita, per -e.
| Verbo: Infinitivo: Indikativo: Participo aktiva: Participo pasiva: Kondicionalo: Imperativo |
Prezento -ar -as -ant(a) -at(a) -us -ez |
Pasinto -ir -is -int(a) -it(a) |
Futuro -or -os -ont(a) -ot(a) |
Pronuncado.
Omna litero esas pronuncata sempre same. Vokali: a, e, i, o, u, quale en Germana od Italiana. — Konsonanti: c = ts (sempre); g sempre dura; h aspirata; j = E j, F dj; q = k; s sempre dura; w quale en E; y = i konsonanto; z quale en F; sh = D sch, E sh, F ch; ch = F tch, E S ch.
(D = deutsch, E = english, F = français, I = italiano, S = español.)
[ Indexo