Dit is het verhaal van de oorlogsspanningen in het Apeldoorn van 1944, de intimidatie tijdens de razzia's van 2 oktober en 2 december, de dodelijke treinreis naar Bocholt, de voettocht naar Rees, de mensonterende omstandigheden, het geweld en de slachtoffers in het Duitse dwangarbeiderskamp, de schaarse lichtpuntjes, de vlucht van tientallen mannen en de moedige rol van de ondergrondse, de IJssel als barrière tijdens de meestal barre voettochten naar huis, de aankomst onder de luizen en het vaak levenslange onvermogen om de verschrikkelijke gebeurtenissen onder woorden te brengen.
In de eerste jaren van de nieuwe eeuw verzamelde Arend Jan Disberg uit Apeldoorn een schat aan gegevens over de gevolgen van met name de razzia van 2 december 1944, waarbij zijn vader Arend Jan een van de 4500 Apeldoorners was die werden opgepakt en bij de 850 mannen behoorde die in kamp Rees terecht zouden komen; een van de ergste werkkampen die Duitsland heeft geteld. Ik had de eer dat de aindredactie van dat indrukwekkende werk aan mij werd toevertrouwd. In april 2005 verscheen de eerste druk; in november van dat jaar liep de tweede druk van de persen.
2003: 100 jaar berichten uit
de Apeldoornse Courant
Op 14 november 1903 liep in Apeldoorn voor het eerst 'De Nieuwe Courant' van de pers; de voorloper van wat later de 'Nieuwe Apeldoornsche Courant', de 'Nieuwe Apeldoornse Courant', de 'Apeldoornse Courant' en uiteindelijk 'de Stentor' zou gaan heten. Alle aanleiding voor uitgever Wegener om honderd jaar later met een jubileumboek te komen. Aan de hand van een aanleiding uit ieder jaar van verschijnen worden daarin door (vooral) de redactie van de krant onderwerpen vertaald naar het 'heden'.
Bovendien bevat elke pagina een kolom met 'Korte berichten uit een eeuw Apeldoorns leven'. Ze werden samengesteld door maandenlang te bladeren in de leggers van 101 jaargangen (1903 t/m 2003) van de (Nieuwe) Apeldoorns(ch)e Courant en bieden samen een uniek inzicht in de veranderingen in de samenleving.
De website Korte berichten uit een eeuw Apeldoorns leven toont de volledige concept-versie, die in de praktijk gedeeltelijk werd ingekort, terwijl sommige berichten sneuvelden door ruimtegebrek. Want (kranten)papier is geduldig, maar niet van elastiek. Waar nuttig of noodzakelijk zijn links toegevoegd naar websites die aanvullende informatie geven.
Dutch Courage's Publicaties 2003 & 2005
visitors (Statistics since November 15, 2003) |
horlings@chello.nl