Rudolph Valentino esis la personigo di beleso virala en la 2ma yar-deko di ca yar-cento ed adorata da milioni. Plu interesanta kam l'aktoro es la mito.La nomo di 'Rudi' Valentino esis Rodolpho Alfonzo Rafaelo Pierre Filibert Gugliemi di Valentia d'Antonguolla. Bizara komenco di vivo, qua semblis tre kurta, ye la 6ma di mayo 1895 ye farmerio en la vilajo Castellaneta che Taranto en Sud-Italia.
La nomi italiana di Rodolpho esis pensita da sua patro, la du nomi Franca venis de sua matro, filiino di kirurgo Franca. Ye evo dekeok, bilinguale edukita, il arivis kun la tantesma torento de Europana migranti povra en New York kun ne plu multe kam diplomo di gardenisto e valizeto de vesti. Sur la fotografuri de lu fotografita sur la navo, il aspektas quale yunulo simpatianta kun profilo aristokrata, ornita da agreabla rideto ne tro exajeranta. Kande il esis aklimatinta en l' USA, il mi-tempe engajesis kom gardenisto, plado-lavisto, garsono e fine kom jigolo en saloni di teo ube dami volunte prizis esar guidata adsur la danseyo da la bon-edukita, savanta sua lingui, la 'tanquèro' Rudolpho di Valentina, quale il nomizis su. Il facile aquiris multa amiki. Ye konsilo da un ek li il probis sua fortuno 'che la filmo' e departis a San Francisko. Por kin dolari il figurizis kom dansero en balo-ceno en 'Alimony' (1918)
Sua rolo ultima Valentino pleis nur ok yari pose en 'Son of the Sheik' (1926), en qua il pleis chefa rolo kontre konsiderinde plu bona salario. Inter ta du es 29 filmi, verkaro ne nur interesiva pro vidpunto filmo-historiala, ma prezente, 1997, ankore tre amuziva. Valentino kom Ahmed Ben Hassan, la sheiko raptanta, ne nur povis regardar ne-imiteble del okuli ye modo misterioza en 'The Sheik', segun novelo da la Britanianino Edith M. Hull, anke en sua altra filmi il rekompensis sua mieno kelke senexpresa per sua 'okuli di dormo-chambro'. Ultre to, Valentino esis viro qua ridis sur la skreno blanka tam poke kam Buster Keaton, per to donanta l' impreso esar timido kun karaktero profunda, deziregante amoro.
Malgre kilogramo-pezanta dokumentuyo kun jurnal-artikli e metro e duimo de libri, tamen poke es konocata pri Rudolph Valentino. Tamen, kom persono il ya es sat intrigiva por dezirar savar pluse. Pro motivi publikesal en la biografii pri steli populara di Hollywood dum la 2ma yardeko esis probita similigar la vivi dil aktori ye la vivi di la heroi fingita di la filmi.
Talmaniere preske omna biografio pri Rudolph Valentino divenis 'vivo romantikigita', e certe ne vivo-deskripti reala. Omnalibre es renkontebla la sam aserturi tre fondita ye babilachuri olima. Valentino tre atraktesus da mulieri 'forta' ed pro to il kom 'viktimo senvola' venis aden cirkli lesbiana. Ne nur sua duesma spozino, l' ecentrika e dominacanta artisto Natacha Rambova (nomo vera: Winifred Shaugnessy De Wolf Hudnut), anke sua unesma spozino (Jean Acker) esus preferinta la longa cilii e la dolca boko mola di amoratino kam la skrapanta mentono estublizita e la harda labii di viro vera. E Valentino portis juvelaji mulierala, vestizis su kom dandio ed uzis fardo.
Ulu qua konocis lu tre bone esis lua chefo di studieyo Adolf Zukor, qua en sua autobiografio aparinta en 1953 'La publiko nul-tempe eroras' dicas, ke l' aktoro simple ruze ludis la ludajo: il tre bone esforcis donar a la publiko quon li volis, anke se la kamero ne esis apuntata ye lu.
Kom infanto Rudolph Valentino perdis sua patro, sua yunevo il pasigis en severa katolika internerio, pose il es koaktita studiar divenar gardenisto en skolo agrikulturala en Genua, ne vere profesiono quan aspiras omna adolecanto (certe ne Rudolph, qua preferis juntar su a naval-infanterio); ja ye evo tre yuna il livis sua matro, sua fratulo Alberto e sua du fratini Beatrice e Maria. Existas multa naracuri apokrifa e du cinemo-filmi spektakloza pri lua vivo (1951: Anthony Dexter kom Valentino; 1977: Rudolph Nureyef kom Valentino) e kelka altra televizionala dokumentali ne evitanta sensaciono. Altralatere, informo profunda 'normala' esus experiencata da multi kom tediva, deceptiva e des-interesiva; ne konvenus l' imajo quan la mondo prezente havas pri Rudolph Valentino.
Andy Edmonds, skriptistino di diversa libri pri Hollywood dicas pri Valentino en 'Hot Toddy' (1989): 'Esis preske komuna savo en l' industrio ke il esis geya*.' Un ek lua biografiisti, Irving Schulman tamen opinionas, ke Valentino ya ne esis homeosexuala o bisexuala, ma ke la vedeto maxim adorata di la filmi tacanta ya esis fervora 'dam-amanto'. Ye la 18ma di julio 1926, kin semani ante lua morto, la jurnalo Chicago Tribuno publisas mesajo sub titulo 'Pudro-tufi Rozea' ke la vireso Usana esis tre sapata pro ke sioruli dum tualetar servis su per pudrizilo, ke mem pudro-automatai es vidita en tualeteyi publika: 'Pudro-vendilo! En tualeteyo di viri! Homo Amerikana! Pro quo nulu quiete dronis Rudolph Valentino ante kelka yari!' 'Pudro-tufo' Valentino sendis letro a la Tribuno e defiis la skriptero dil artiklo por venar ek anonimeso de dop sua skribo-tablo e duelar o 'de viro a viro' pugno-kombatar kun lu. Valentino: 'Me nomizas tu poltrono'.
Revui familiala retenis su de kritikizo ye Valentino ed insertis bela fotografuri de-skrenala e fotografuri sen-mova de lua filmi. 'L' unika grandioza stelo di la skreno', tale il esis nomizita en la revuo Motion Picture Classic Magazine de 1925. Ultre mulieri, anke multa yuna viri adoris Valentino, certe pos la filmi 'The Sheik' e 'Blood and Sand'. Segun kuafuro, vesti, okuli strabeta ed lokomoco inerta ma virala li probis tam multe kam posible similigar su a Valentino. "Sheiki" la Valentino-simili nomesis. Ed omna la pseudo-Valentini kompris poti de Valvoline-kremo vizajala, produkturo quan lia idolo reklamis en anunci. Quale Clara Bow esis l'amorato sekreta di nekonteble multa viri cetere normale funcionanata, tale Rudolph Valentino esis la ne-atingebla amorato latina di multa mulieri super evo dek-e-tri.
Il mortis ye la 26ma di agosto 1926, evante 31, pro inflamo peritoneal, qua existis pro komplikuri pos operaco ye l' apendico. En la jurnalaro quik esis mencionita, ke il anke povus esar venenizita per arseno da refuzita amoratino frustrita. Pos la morto di Valentino du mulieri probis suocidar su en la Poliklinikala Hospitalo en New York; en London yunino venenizis su e mortis koram fotografuro signatita da lu; elevatoro-servisto di la Ritz-hotelo esis trovita mortinta sur sua lito jacante sur fotografuri de Valentino. Kande Valentino esis sur katafalko en la trauro-chambro di la Campbell-kirko ye Broadway en New York, la stradi en la cirkumajo divenis la ceneyo di karnavalo histeriala. Plu kam 30000, tam viri kam mulieri, probis presar su aden la Campbell Funeral Kirko por jetar la regardo ye l' aktoro traurata. Pro la presado kelki esis koaktita klimar kontre la fasado, sekure por la turbo krianta e fulanta omno, por sideskar adsur la portiko. La dio pos la funero anunco aparis en la jurnali di New York: 'Ni deziras anuncar, ke nun normala deco e digneso dominacez ye la Frank E. Campbell Funerala Kirko'. La korpo mortinta di Valentino ankore ne esis kolda kande la jurnalo New York Evening Graphic imprimis extra edituro kun granda fotografuro sur la kovro-pagino de Rudolph Valentino jacanta sur l' operaco-tablo, cirkondita da tri flegistini. Quankam esis falsa fotografuro (tal-nomizita 'kompozografuro'), la jurnalo vendis la maxim granda quanteso dum olua existo.
Til nun ne semblas finar la kultado di Valentino; same kam James Dean e Marilyn Monroe evidente anke Rudolph Valentino ne es extingebla. Es asertata, ke precipue en Anglia e l' USA en ligo unional ankore pasionoze es entuziamanta pri Valentino. En lua nasko-loko Castellaneta ante tri yari mem vera Valentino-muzeo es apertita; en Hollywood en 1978 on rinomizis parto dil Irvin-bulvardo a Rudolph Valentino ante dek-e-du yari ankore povis esar konstatita danke la revuo filmala Skoop. La skriptistino Annie M. G. Schmidt konfesis a jurnalisto Joyce Roodnat: 'La unesma stelo filmala quan me enamoris, esis Rudolph Valentino en 'The Sheik'. Ta Valentino, il vere esis ulo, deo mea, quale belego. Flexebla, ajila viro qua movis lente. Il multe sidis sur kavalo, tre bela. Esis tre laciva, ka ne, por ta tempo.'
Ica artiklo aparis unesme en la revuo Ido-Saluto! # 4, pagini 2-4.
Ido-Saluto!
Ceramplein 76 hs
BZ Amsterdam
Nederlando
Interreta adreso di la oficala TTTeyo: http://members.aol.com/idolinguo/index.html
