ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΑ

H αναζήτηση του ετύμου μιας λέξης θα πρέπει να έχει επιστημονικό χαρακτήρα. Θα πρέπει δηλ. να βασίζεται στη γλωσσική επιστήμη και όχι, π.χ., σε μια συμπτωματική ομοηχία δύο λέξεων, που οδηγεί στην παρετυμολογική σύνδεσή τους.

Ακόμη κι όταν δύο τύποι συμπίπτουν μεταξύ τους φωνητικά σε μεγάλο βαθμό, δεν αλληλοσυνδέονται γενετικά κατ’ανάγκην: ο Μαγουλάς (1969- 1970: 330) αναφέρει ότι το ελλην.  μάτι,  επειδή προέρχεται από το  ομμάτιον  (< όμμα + -ιον), είναι εντελώς άσχετο με το ινδονησιακό mata. Τέτοιες παρετυμολογικές συνδέσεις ανάμεσα σε λέξεις θυμίζουν μια χαρακτηριστική παρομοίωση που χρησιμοποίησε ο Χατζιδάκις (1905: 6): ο μεγάλος γλωσσολόγος, θέλοντας να επισημάνει ότι η ερασιτεχνική έρευνα της γλώσσας, αυτή δηλ. που δεν έχει επιστημονικά ερείσματα, είναι επιφανειακή, έγραψε ότι «δύναται να παραβληθή ευστόχως προς την υπό αμαθούς βιβλιοθηκαρίου κατάταξιν των βιβλίων κατά το εξωτερικόν σχήμα ή το χρώμα του δέματος». Αλλά αυτά αγνοούνται από μερικούς, οι οποίοι ανακαλύπτουν την ελληνική λέξη  νερό  σε κάποιον αρχαίο ινδικό τύπο narayana και αναρωτιούνται:

Μια ετυμολογία, όμως, για να θεωρηθεί σωστή, θα πρέπει να βασίζεται σε ορισμένα επιστημονικά στοιχεία. Ας σημειωθεί εδώ απλώς ότι η χρήση του  νερο-  ως πρώτου συνθετικού σε λέξεις όπως νερομάνα  ανήκει μόνο στη μεσαιωνική και νεότερη Ελληνική. Πώς, λοιπόν, προκύπτει η προέλευση κάποιου σανσκριτικού τύπου από έναν τόσο νεότερο ελληνικό;

Το παράδειγμα αυτό πείθει ότι είμαστε σε άλλο μήκος κύματος και δεν μπορεί να γίνει διάλογος. Κυρίως δεν μπορεί να γίνει συζήτηση με άτομα που δεν πιστεύουν ότι για ένα επιστημονικό θέμα έγκυρη γνώμη έχει ο ειδικός.

-----------------------------------------------------------

Μαγουλάς Γεώργιος 1969- 1970: «Ετυμολογικά»,  Επιστημονική επετηρίς της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, τόμ. ΣΤ΄  (Αθήνα), 325- 350.

Χατζιδάκις Γεώργιος 1905:  Μεσαιωνικά και νέα Ελληνικά, τόμ. Α΄  (Αθήνα: βιβλιοθήκη Μαρασλή - και φωτοτυπική ανατύπωση Αθήνα: Βασιλείου, 1991).
 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Με αφορμή μια περίπτωση όπου «ανακαλύφθηκαν» ελληνικές λέξεις σε κάποια γλώσσα της Ασίας και προσκομίστηκαν ως «τεκμήρια» γι’ αυτό ορισμένες «ομοηχίες» του τύπου  εδώ- ιό, ζώο- σάα  κ.ά., ο Στάντης Αποστολίδης σε άρθρο του (εφημ.  Ελευθεροτυπία,  10.3.1998) επεσήμανε πολύ εύστοχα: «πέραν του ότι αυτές  δεν είναι καν πραγματικές ομοηχίες,  παρά μόνο για τ’αφτιά εκείνων που ακούν ό,τι θέλουν ν’ακούσουν, ομοηχίες τέτοιες ή και πειστικότερες, συναντιούνται σε κάμποσες περιπτώσεις μεταξύ δύο γλωσσών κι είναι απλά συμπτωματικές,  δεν υποδεικνύουν γλωσσολογικές συγγένειες, αν δεν υπάρχουν παραλληλίες στις γλωσσικές δομές  (στη Γραμματική, στη Σύνταξη, στη Φωνολογία). Και τούτα θα τά’ξεραν οι γράφοντες, αν ήταν γλωσσολόγοι». Για παράδειγμα, το αρχαιοελληνικό  δίδωμι  πράγματι συνδέεται ετυμολογικά με το αρχαίο ινδικό dadami, εφόσον οι δύο αυτοί ρηματικοί τύποι εμφανίζουν κοινή ρίζα, κατάληξη και ενεστωτικό διπλασιασμό. Τέτοια στοιχεία δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο δανεισμού από τη μια γλώσσα στην άλλη, όπως θα υπέθετε κανείς. Κατά τον Χαραλαμπάκη (1997: 246), μια τέτοια υπόθεση «καταρρίπτεται με το ακαταμάχητο επιχείρημα ότι δεν υπάρχουν δάνεια ριζών». Ακόμη, μια γλώσσα δεν δανείζει σε άλλες τα αριθμητικά της, τις αντωνυμίες της, την κλίση ονομάτων και ρημάτων στο σύνολό της, τις συντακτικές της δομές κ.ά., δηλ. τα κοινά στοιχεία που παρατηρούνται σε διάφορες ευρωπαϊκές και ασιατικές γλώσσες. Άρα, η ετυμολογική σχέση ανάμεσα στους συγκεκριμένους τύπους αποδεικνύει τη γενετική συγγένεια των γλωσσών όπου ανήκουν και την προέλευσή τους από μια κοινή πρωτογλώσσα, την ινδοευρωπαϊκή στην προκειμένη περίπτωση. Η συγγένεια, όμως, των διαφόρων ινδοευρωπαϊκών γλωσσών δεν θεμελιώνεται σε ευκαιριακές και συμπτωματικές ομοηχίες λέξεων, αλλά στην εκτεταμένη και συστηματική παραλληλία γλωσσικών δομών. Γι’αυτό, ο Χαραλαμπάκης (1997: 246) και πάλι τονίζει ότι: «η πεποίθηση για την ύπαρξη μιας ινδοευρωπαϊκής πρωτόγλωσσας ή πρωτογλώσσας δεν αποτελεί αποκύημα της φαντασίας των επιστημόνων, αλλά στηρίζεται – με βάση τα σημερινά τουλάχιστον επιστημονικά δεδομένα – στις συστηματικές φωνολογικές ομοιότητες και διαφορές μιας σειράς γλωσσών, οι οποίες αποτέλεσαν για μεγάλο χρονικό διάστημα ένα είδος “γλωσσικού συνδέσμου”, για να ακολουθήσει αργότερα κάθε μια τον δικό της δρόμο». Όπως επισημαίνει ο Haudry (1995: 9), η υπόθεση για την ύπαρξη μιας ινδοευρωπαϊκής μητέρας-γλώσσας «είναι η μόνη που παίρνει υπόψη της πολυάριθμες, πολύπλοκες και ακριβείς ομοφωνίες που εντοπίζονται μέσα στη γραμματική και το λεξιλόγιο των περισσότερων γλωσσών της Ευρώπης και πολλών γλωσσών της Ασίας». Ο Joseph (2001: 128) χαρακτηρίζει εντυπωσιακές τις αντιστοιχίες των γλωσσών διαφόρων οικογενειών, μεταξύ των οποίων είναι και η ινδοευρωπαϊκή.

Επίσης, ορισμένοι αποδίδουν τη συγγένεια των ινδοευρωπαϊκών γλωσσών σε δανεισμό από την Ελληνική, πράγμα που αποδεικνύεται δήθεν ως προς τις ασιατικές τουλάχιστον γλώσσες από τις «μυθικές παραδόσεις περί εκστρατείας του Διονύσου και του Ηρακλέους στην Ινδική». Όπως είδαμε, βεβαίως, είναι αβάσιμος γλωσσολογικά ο ισχυρισμός ότι τέτοιου είδους στοιχεία, όπως συντακτικές δομές κ.λπ. υπήρξαν αντικείμενο δανεισμού από τη μια γλώσσα στην άλλη. Μια γλώσσα δεν δανείζει σε άλλες τα αριθμητικά της, τις αντωνυμίες της, την κλίση ονομάτων και ρημάτων στο σύνολό της, τις συντακτικές της δομές κ.ά., δηλ. τα κοινά στοιχεία που παρατηρούνται σε διάφορες ευρωπαϊκές και ασιατικές γλώσσες. Και οι μυθικές παραδόσεις δεν είναι επιχείρημα για την ετυμολόγηση των χιλιάδων συγγενών ινδοευρωπαϊκών λέξεων από την Ελληνική.

-----------------------------------------------------------

Xαραλαμπάκης       Χριστόφορος    1997: «Ασύλληπτες  περιγραφές  γονιμοποιήσεων του ευρωπαϊκού λόγου από την ελληνική γλώσσα.  Περιθωριακές  σημειώσεις σε ένα αλλόκοτο βιβλίο».  Θαλλώ  9, 243- 251.

Haudry Jean 1985²:  Les  Indo-Européens   (Paris: Presses  Universitaires  de  France) [  Οι Ινδοευρωπαίοι, μτφρ. Αριστέας Παρίση (Αθήνα: Καρδαμίτσας, 1995)].

Joseph Brian 2001:  Η ινδοευρωπαϊκή οικογένεια. Οι γλωσσικές μαρτυρίες. Στον Χριστίδη [επιστημ. επιμ.] (2001: 128-134, μτφρ. Ι. Βλαχόπουλου).  

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΓΡΑΦΗ

Ένας “αρχαιολάτρης”, με τη μέθοδο του copy-paste, κάνει λόγο για τον Άρη Ν. Πουλιανό, ο οποίος τάχα «απέδειξε μαθηματικά την ακατάπαυστη βιολογική συνέχεια των Ελλήνων σε όλη τη διάρκεια της ιστορικής και προϊστορικής εποχής [...], η οποία ανάγεται τουλάχιστο στη Μεσολιθική και Άνω Παλαιολιθική περίοδο (15-30.000 χρόνια)». Μα, πώς αποδεικνύεται ότι υπήρχαν Έλληνες πριν από 30.000 χρόνια;

Ο Πουλιανός στο περιοδικό  Τρίτο Μάτι  (τεύχος Νοεμβρίου 2003, σ. 65) δηλώνει: «το συμπέρασμα που αναφέρουν στα πανεπιστήμια ότι το φοινικικό αλφάβητο αρχίζει και εμφανίζεται εδώ από τον 8ο αιώνα δεν ισχύει, καθώς εμείς έχουμε στοιχεία από τη νεολιθική Θράκη και τα νεολιθικά του Δισπηλιού πως από πολύ παλαιότερα είχαμε γραφή». Μα, κανείς γλωσσολόγος δεν είπε ότι πριν από τον δανεισμό του φοινικικού αλφαβήτου δεν υπήρχαν παλαιότερα συστήματα γραφής στον ελλαδικό χώρο. Η Γραμμική Β’ τι ήταν; Ύστερα, ποιοι «είχαμε» γραφή από την εποχή του Δισπηλιού; Δεν υπάρχει κανένα στοιχείo που να αποδεικνύει ότι οι κάτοικοι του προϊστορικού Δισπηλιού ήταν Έλληνες και ότι η γραφή που χρησιμοποιούσαν συνδέεται με την ελληνική γλώσσα. Μια πινακίδα με άγνωστα, προϊστορικά σύμβολα δεν αποδεικνύει τίποτα.

 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΧΘΟΝΙΑ

«Γιατί μερικοί “ιδεολογικοποιούν” την ιστορία και τη γλώσσα; Ποιοι είναι οι “σωτήρες” που θέλουνε να μας “ξυπνήσουνε από τον λήθαργο”;» (Παρασκευάς Σταυρόπουλος).

«Για τους Αθηναίους κυρίως μιλά ο Ισοκράτης, παρότι ο  Πανηγυρικός  είχε “πανελλήνιο χαρακτήρα”, δεν θα μπορούσε να μιλήσει π.χ. για αυτοχθονία των Σπαρτιατών, αφού ήταν ήδη τότε γνωστή η κάθοδος των Δωριέων, συνδεδεμένη με τον μύθο των Ηρακλειδών... Το συχνό στους επιδεικτικούς λόγους θέμα της αυτοχθονίας (απαντά και σε όλους τους επιταφίους λόγους, Δημοσθένη, Περικλέους, στον Μενέξενο κ.λπ.) ήταν κυρίως ένα στοιχείο αντιπαράθεσης και εγκωμιασμού της Αθήνας εν σχέσει με τους Λακεδαιμονίους, οι οποίοι δεν μπορούσαν, αποδεδειγμένα από τότε, να καυχώνται για αυτοχθονία. Σχετικά με την καταγωγή των Αθηναίων, οι απόψεις ήταν πιο ρευστές και το ρητορικό αυτό πυροτέχνημα έπιανε πιο εύκολα...
ΥΓ. Όταν προετοιμαζόμουν για Πανελλαδικές, είχα κάνει για άγνωστο σχεδόν όλους τους επιταφίους της αρχαιότητας (τους είχε μια αδυναμία ο καθηγητής μου και τώρα μου αρέσουν κι εμένα), δεν μου είχε ξεφύγει “αυτοχθονία” για “αυτοχθονία”, παρά μόνο αυτή στον Μενέξενο. Ε, όταν ήμουν στο Β΄ Εξάμηνο, μας βάλαν στη Θεματογραφία Μενέξενο κι ήρθε κι έδεσε...» (Δημήτρης Μιχελιουδάκης).

«Προτρέπω όσους νομίζουν ότι όλοι οι επιστήμονες του κόσμου ανήκουν στο φαν κλαμπ “Καφενείο η Ωραία Σιών” ή ότι γράφουν αερολογίες χωρίς αποδείξεις, να επισκεφτούν κάποιο πανεπιστήμιο και να παρακολουθήσουν κάποιο μάθημα μήπως και καταλάβουν τι σημαίνει επιστημονική μεθοδολογία και τεκμηρίωση. Τότε ίσως υποψιαστούν ότι ο επιστήμονας δεν κατασκευάζει την επιστήμη του, αλλά δυστυχώς είναι ένας απλός αντικειμενικός παρατηρητής και καταγραφέας της, υποχρεωμένος να δεχτεί ως αληθινό και ισχύον ό,τι αποδεικνύεται, είτε του αρέσει είτε όχι» (Ροδάνθη Χριστοφάκη).

ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΣΙΝΤΙΕΣ, ΣΙΝΤΟΥΣ Κ.ΛΠ.

«Σε βιβλίο “αρχαιολάτρη” πληροφορούμαστε ότι “κάτοικοι της Λήμνου ήσαν οι  Σίντιες,  διάσημοι μεταλλουργοί που έφτασαν ως τις Ινδίες – απ’αυτούς κατάγονται οι  Σιχ”.

Βέβαια καμιά διακοσαριά σελίδες παρακάτω τα αλλάζει: “Στη Θράκη κατοικούν... οι Θρακοπελασγοί... οι Σιντοί... οι Αγριάνες. Οι Σιντοί...  στη στρατιά του Διονύσου,  η οποία έφθασε ως τις Ινδίες 3 περίπου χιλιάδες χρόνια πριν από τον Αλέξανδρο.  Απόγονοί τους είναι οι Σιχ της Ινδίας”.

Πρώτα πρέπει να αποφασίσει ο ίδιος ο συγγραφέας από ποιους θέλει να κατάγονται οι Σιχ. Από τους Σίντιες της Λήμνου ή από τους Σιντούς της Θράκης; Είναι εντυπωσιακό πώς ένας μύθος – αυτός περί Διονύσου – έχει αναδειχθεί πλέον σε “ιστορική αλήθεια” και μάλιστα ο συγγραφέας μάς πληροφορεί ότι είχε και στρατιά (στρατάρχης Διόνυσος!) και ότι όλα αυτά έγιναν το... 3.300 π.Χ.!!!

Τα καλά και συμφέροντα, θα έλεγα... Μήπως ο συγγραφέας θα μπορούσε να μας εξηγήσει πώς γίνεται οι Σιχ να κατάγονται από τους Σίντιες ή τους Σιντούς που πήγαν στην Ινδία το 3.300 π.Χ. τη στιγμή που η θρησκεία των Σιχ πρωτοεμφανίζεται τον  16ο αι. μ.Χ. (!!!) και δεδομένου ότι  Σιχ  σημαίνει  μαθητής  και δεν έχει  καμία σχέση  με Σίντιες, Σιντούς κ.λπ.;;;

Αυτή είναι η “επιστημονική” εγκυρότητα; Το να αντιφάσκει και το να κάνει λάθη χονδροειδέστατα μόνο και μόνο για να βγάλει “ελληνική” και την Ινδία; Με τέτοιες αυθαίρετες συνδέσεις μπορώ και εγώ να πω ότι οι  Σιντοί  της Θράκης πήγανε με το στράτευμα του Διονύσου στις Ινδίες και επειδή τους άρεσε αποφάσισαν να πάνε παραπέρα και να ιδρύσουν τη θρησκεία του... Σιντοϊσμού! (Ταιριάζει καλύτερα απ’ό,τι οι Σιχ...)!

(Εμένα μου φαίνεται ότι ο συγγραφέας έχει βρει ένα απαίδευτο κοινό και επιρρεπές στο να πιστεύει ανακρίβειες  – αρκεί αυτές να αβαντάρουν το κακώς εννοούμενο “μεγαλείο της φυλής”...)».

Παρασκευάς Σταυρόπουλος

(γλωσσολόγος)

ΠΟΙΚΙΛΑ ΣΧΟΛΙΑ

«Οι θεωρίες συνωμοσίας είναι ηλίθιες. Η παγκοσμιοποίηση απλά συμβαίνει, δεν υπάρχει κάποιο σκοτεινό μυαλό που να την προκαλεί (αν και αναμφίβολα υπάρχουν σκοτεινά και φωτεινά μυαλά που αντί να κάθονται να κλαψουρίζουν προτιμούν να επωφεληθούν). Και τέλος πάντων, εγώ ποτέ δεν κοιτάω τα κίνητρα κάποιου. Αν μπορεί να με πείσει με σοβαρά επιχειρήματα (και η ΙΕ γλωσσολογία έχει χίλια δυο) σκασίλα μου αν είναι παγκοσμιοποιητής ή ελληναράς.

[...]

Ειδικά τώρα για την ΙΕ γλωσσολογία, μου φαίνεται πολύ απίθανο αυτοί οι “παγκοσμιοποιητές” εδώ και 3.800 χρόνια (γιατί τέτοια ηλικία έχει το παλιότερο χιττιτικό κείμενο) να επεμβαίνουν συστηματικά σε 400 συνολικά γλώσσες κάνοντάς τες να μοιάζουν τόσο πολύ. Και δεν καταλαβαίνω με ποιον τρόπο η αποδοχή της ΙΕ γλωσσολογίας συνιστά αντεθνική πράξη ή εξυπηρετεί τα συμφέροντα των “παγκοσμιοποιητών”. Αυτό πραγματικά αδυνατώ να το καταλάβω!

[...]

Ερχόμαστε τώρα στις αντιρρήσεις [ενν. στην ινδοευρωπαϊκή θεωρία]. Και δεν μιλάμε για αντιρρήσεις σε επιμέρους σημεία της θεωρίας, αλλά για καθολική απόρριψη. Αυτή προέρχεται από δύο ομάδες ψευδοεπιστημόνων. Η μία είναι Έλληνες αρχαιολάτρες και η άλλη είναι Ινδοί αρχαιολάτρες. Και οι δύο ξεκινούν από την (αντιεπιστημονική) άποψη ότι οι πρόγονοί τους ήταν αυτόχθονες στον αιώνα τον άπαντα. Και οι δύο θεωρούν πως κατά κάποιον τρόπο “πλήττονται” οι αρχαιότατοι πολιτισμοί τους ή η φοβερή και τρομερή εθνική τους ανωτερότητα αν αποδειχθεί ότι ήρθαν από αλλού και συγγενεύουν γλωσσικά με τους Δυτικοευρωπαίους. Ωστόσο η γλωσσική συγγένεια είναι πολύ προφανής για να την προσπεράσουν έτσι. Πρέπει να δώσουν μια εξήγηση.

Δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη λοιπόν ότι η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι όλοι κατάγονται από τους Έλληνες και η Ινδική πλευρά θεωρεί ότι όλοι κατάγονται από τους Ινδούς. Τα επιχειρήματα είναι συνήθως φαιδρότατα. Για παράδειγμα, στο κείμενό του “What is the Aryan Migration Theory” […] ένας Ινδός καθηγητής σβήνει μονοκονδυλιά πολλά από τα επιχειρήματα των αντιπάλων του με το φοβερό αντεπιχείρημα ότι είναι κομμουνιστές (!).

[…]

Το ξεμπρόστιασμα της ψευδοεπιστήμης είναι καθήκον. Δεν βλέπω γιατί δεν είναι χρήσιμο να τονίζω ότι δεν είναι θεμιτό επιστημονικά να απορρίπτεις μια άποψη με κριτήριο αν ο φορέας της είναι κομμουνιστής, ή να ξεκινάς με το αξίωμα ότι η δική σου γλώσσα είναι η ανώτερη και τελειότερη όλων.

[…]

[…] Eγώ προτιμώ να εμπιστεύομαι τα συμπεράσματα ενός γλωσσολόγου, που μαθαίνει 4 χρόνια στο προπτυχιακό και 3 στο διδακτορικό τί και πώς πρέπει να συγκρίνει. Πείτε με αφελή (αλλά την επόμενη φορά που θα αρρωστήσετε μην πάτε σε γιατρό, γιατί “έχει τις δικές του σκοπιμότητες”).

[…]

Μύθοι, μύθοι, μύθοι παντού. Όπως ότι […] οι λέξεις της ελληνικής έχουν τη μοναδική ιδιότητα να αντιστοιχούν ακριβώς στο πράγμα που περιγράφουν (ξεχάσαμε τις αφηρημένες έννοιες μου φαίνεται), μέχρι και ότι ένας σκελετός […] είναι απόδειξη της αυτοχθονίας των Ελλήνων.

[…]

[…] ένας τύπος βγάζει λανθασμένους τους συγγραφείς του 3ου αιώνα π.Χ. που διαφωνούν με την άποψή του ότι η νέα ελληνική έχει πανομοιότυπη προφορά με την αρχαία! Αυτό είναι φιλοπατρία; Να κόβεις και να ράβεις το παρελθόν στα διεστραμμένα εθνικιστικά σου κολλήματα;

Είμαι σίγουρος ότι κάθε ελληνόπληκτος βαθιά μέσα του μάλλον τσαντίζεται με αυτούς τους αρχαίους, που δεν ήξεραν βλέπεις οι άμοιροι ότι 2.500 χρόνια μετά οι απόγονοί τους θα ναρκώνονταν με το παραισθησιογόνο της Τέλειας Αρχαιότητας και δυστυχώς έγραψαν με χίλιους δυο τρόπους ότι δεν ήταν αυτόχθονες, ούτε τα ανακάλυψαν όλα μόνοι τους, ούτε μιλούσαν όπως οι νεότεροι […].

[…]

Μ’ αρέσει που κράζετε επειδή δήθεν οι Ινδοευρωπαίοι δεν άφησαν ίχνη, αλλά δεν έχετε ΚΑΝΕΝΑ ΑΠΟΛΥΤΩΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑ να αποδεχθείτε ότι μια ξύλινη πλάκα [...] σημαίνει αυτομάτως ότι το 6.000 π.Χ. ζούσαν Έλληνες στην Καστοριά.

[…]

Ξεκινήσαμε να συζητάμε για την ΙΕ θεωρία, μια γενικά παραδεκτή επιστημονική άποψη, η οποία (όπως κάθε επιστημονική άποψη) δεν είναι a priori σωστή. Κάθε επιστημονική άποψη δέχεται κριτική και αν δεν μπορεί να αντισταθεί στην κριτική, αναθεωρείται ή απορρίπτεται. Το ενδιαφέρον είναι ότι η ΙΕ θεωρία στην τρέχουσα μορφή της είναι το προϊόν αναθεωρήσεων που οφείλονται σε κριτική 150 χρόνων. Συνεπώς είναι πολύ πιο κοντά στην αλήθεια απ’ ό,τι ήταν όταν ξεκίνησε, για τον απλούστατο λόγο ότι η -βάσιμη- κριτική την έχει βελτιώσει.

Από την πλευρά των αρχαιολατρών […] εκφράζονται διάφορα επιχειρήματα ενάντια στη θεωρία. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι όμως […] πως δεν μπορούν να απαιτούν για την κριτική τους ευνοϊκή αντιμετώπιση και αξιωματική αποδοχή, τη στιγμή που η άποψη την οποία κρίνουν έχει δεχθεί πρόθυμα τεράστια κριτική και έχει αναθεωρηθεί (εξίσου πρόθυμα) πολλάκις! Την ίδια ακριβώς κριτική (η οποία είναι διεξοδική, όχι λυσσαλέα) θα δεχθεί και ο αντίλογος και αν δεν μπορεί να αντιτάξει επιχειρήματα θα πρέπει να απορριφθεί […].

Απλώς εφ’ όσον κάποιος “τη λέει” σε μια επιστημονική θεωρία, θα πρέπει να καταλάβει ότι παίζει πλέον στο πεδίο της επιστήμης και θα δεχθεί επιστημονική κριτική. Και ως μέλος του ακαδημαϊκού χώρου σε βεβαιώνω ότι δεν υπάρχει ΤΙΠΟΤΑ πιο αμείλικτο, επίμονο και εκνευριστικό από την επιστημονική κριτική. […] Αν ο […] μου λέει πως η ελληνική είναι η μόνη πραγματική γλώσσα, δεν πρέπει να του επισημάνω ότι γλωσσολογικά βρίσκεται σε άλλον πλανήτη;

[…]

[…] Η ψευδοεπιστήμη είναι επίσης ένα πλέγμα αντιλήψεων που σε γενικές γραμμές συνδέονται μεταξύ τους (αν και εδώ έχουμε πολύ περισσότερες αντιφάσεις, λ.χ. υπάρχουν άτομα που πιστεύουν ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ότι οι Έλληνες είναι εξωγήινοι, ότι οι Έλληνες ζούσαν από πάντα στην Ελλάδα, ότι οι Έλληνες είναι απόγονοι του Homo Erectus των Πετραλώνων). Γκρεμίζοντας τη μία αντίληψη αποδυναμώνουμε ολόκληρο το οικοδόμημα. Και σε διαβεβαιώ ότι δεν είναι καθόλου δύσκολο να γίνει αυτό, γιατί το οικοδόμημα της ψευδοεπιστήμης δεν έχει ούτε τη μισή από τη σταθερότητα του οικοδομήματος της επιστήμης, για τον απλούστατο λόγο ότι οι ψευδοεπιστήμονες πάντοτε προσαρμόζουν τα δεδομένα στις απόψεις τους (αντί για το αντίθετο) και επιπλέον σιχαίνονται την κριτική.

[…] Δεν είμαι και κανένας σοφός. Είμαι απλά ένας σκεπτικιστής που ό,τι φοβερό και τρομερό επιχείρημα μου παρουσιάσει με ύφος 50 καρδιναλίων η “αντιπολίτευση” μπορώ να το καταρρίψω ψάχνοντας 5 λεπτά στο Google. Δεν τους προβληματίζει άραγε αυτό; Δεν τους περνάει από το μυαλό ούτε για μια στιγμή ότι οι αντιλήψεις τους εφ’ όσον καταρρίπτονται τόσο εύκολα από οποιονδήποτε κάνει τον κόπο να τις ψάξει λίγο, υπάρχει μία έστω πιθανότητα να μην είναι και τόσο σωστές; Προσωπικά […] πίστευα ότι υπήρχε πολύ περισσότερη αλήθεια στις ελληνόπληκτες θέσεις. Τώρα είμαι σχεδόν βέβαιος ότι το όλο πράγμα είναι μια ατελείωτη συρραφή ψεμάτων και παρερμηνειών που δεν αντέχουν στην παραμικρή κριτική.

[…]

Δεν είμαστε όλοι εμείς Έλληνες; Γιατί; Επειδή το λέει κάποιος που έχει αποφασίσει – παντελώς αυθαίρετα – ότι η Ελλάδα (και ο πολιτισμός) άρχισε το 750.000 π.Χ. και τελείωσε με την επικράτηση του Χριστιανισμού και ότι μόνο όσοι πιστεύουν σε αυτήν την προφανή βλακεία είναι Έλληνες;

Δεν προσβάλλουν [ενν. οι εκφράσεις μου] όλους τους Έλληνες, προσβάλλουν μόνο τα θύματα των νεοεποχίτικων δοξασιών και τα νεοναζιστικά ξαδερφάκια τους. Όλοι αυτοί, αν θες την ταπεινή μου γνώμη, με τη θρησκευτική λατρεία της αρχαιότητας και την έλλειψη παιδείας και στοιχειώδους λογικής που τους διακρίνει (αλλά και με τα ορθογραφικά λάθη τους) αξίζουν πολύ λιγότερο τον τίτλο του Έλληνα απ’ όσο αρέσκονται να πιστεύουν […].

[…]

Και μια γενική παρατήρηση: το κεντρικό γλωσσολογικό επιχείρημα, ότι δηλαδή ο μισός πληθυσμός του πλανήτη […] μιλάει γλώσσες συγγενικά σχετιζόμενες μεταξύ τους χωρίς αυτό να εξηγείται με δάνεια και άρα υπήρξε κοινή πρωτο-γλώσσα πρόγονος είναι απλά σωστό. Καμία εναλλακτική λύση δεν εξηγεί το φαινόμενο. ΟΚ, στο μυαλό ενός αμαθούς εθνικιστή μπορεί “όλα να προέρχονται από τους Έλληνες”, αλλά αυτές οι “εξηγήσεις” απλά δεν στέκουν σε αντικειμενική κριτική.

[…]

Πρώτα προσπαθούν να σε προσεταιριστούν, μετά όταν δεν ψαρώσεις είσαι ο ανθέλληνας, μετά προσπαθούν να σε βγάλουν κακό / ψεύτη / αγενή / άρρωστο, και όταν κάποια στιγμή δεν μπορούν να κάνουν τίποτε άλλο από το να αντιμετωπίσουν τα επιχειρήματά σου, συμπεραίνουν ότι είσαι μία ολόκληρη εξοπλισμένη μηχανή προπαγάνδας, με άτομα να ψάχνουν για πληροφορίες και επιχειρήματα και άλλα άτομα να μπαίνουν στο σάιτ και να συμφωνούν μαζί σου, ή ίσως ένας πραγματικά μανιακός που τα κάνει όλα αυτά. Θλιβερό.

[…]

[…] Έχουμε “ΙΕ” γεγονός (ότι οι γλώσσες του μισού πλανήτη μοιάζουν συστηματικά), ΙΕ υπόθεση (ότι οι ομοιότητες οφείλονται στο ότι όλες αυτές οι γλώσσες κατάγονται από μία) και πολλές ΙΕ θεωρίες που ασχολούνται με το πότε, το πώς και το γιατί.

[…]

Όπως είπα, το γεγονός στα περί ΙΕ είναι ότι αυτές κι αυτές οι γλώσσες μοιάζουν. Γκαραντί. Οτιδήποτε άλλο θα πρέπει να συμφωνεί με αυτό. Να ξεκινάει “μπλα μπλα μπλα” και να καταλήγει “και έτσι αυτές οι γλώσσες μοιάζουν και μάλιστα με τον συγκεκριμένο τρόπο”.

[…]

[…] η γλωσσική συγγένεια των ΙΕ γλωσσών είναι απλά αναντίρρητη. Οποιαδήποτε θεωρία θα πρέπει να την εξηγεί. Δεν γίνεται να την προσπεράσουμε σαν αποικιοκρατικά ψέματα. Υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες σελίδων που την τεκμηριώνουν».

Δημήτρης K.

 (από συζήτηση στο διαδίκτυο)

ΤΕΛΙΚΟ ΣΧΟΛΙΟ

«[...] Δεν θα ξόδευα ούτε μια λέξη για να απαντήσω σε αυτά τα νούμερα... Είναι γελοίο να τους μιλάς με πορίσματα αντλούμενα από επιστημονικά συγγράμματα ή κι απ’τα ίδια τ’αρχαία κείμενα και να σ’απαντούν με παραπομπές στο πόνημα της μεγίστης επιστήμονος Τζιροπούλου... Είναι σαν να πηγαίνει ο Μπαμπινιώτης στο Blue Sky να συζητήσει... με τον Πλεύρη ή με τον Γεωργιάδη... Σε ποια βάση, με τι όρους, σε ποια...γλώσσα; [...] Πάντως οφείλω να εκφράσω τον θαυμασμό μου και τη συμπαράστασή μου στα παιδιά που υπερασπίζονται την επιστημονική αλήθεια μέσα σε αυτήν τη σφηκοφωλιά... Πάντα υπάρχει ο “κίνδυνος” με τα επιχειρήματά τους να πείσουν κανένα χριστιανό που διαθέτει κοινή λογική και δεν έχει ακόμα πωρωθεί από τον φανατισμό των ηλιθίων... Και επειδή είδα ότι κάποιος [...] πολύ επικαλείται τον Νίκο Γκάτσο, να πω ότι και η υπογραφούλα μου είναι ένα δικό του τετράστιχο, από μια ευρύτερη σύνθεση που ονομάζεται  Ελλαδογραφία,  και τους είναι αφιερωμένο εξαιρετικά...

Πότε θ’ανθίσουνε τούτοι οι τόποι,
πότε θα’ρθούν καινούργιοι ανθρώποι,
να συνοδέψουνε τη βλακεία
στην τελευταία της κατοικία;

»Απλά, ως ένα σημείο αμφιβάλλω και για την απήχηση που όντως έχουν αυτές οι αντιεπιστημονικές και ακραίες απόψεις... Και εδώ παραθέτω ένα κλασικό παράδειγμα του Έκο: Μια επαρχιακή εφημερίδα με 500 αναγνώστες γράφει ότι ο Πάπας είναι ομοφυλόφιλος... Το Βατικανό εκδίδει μια διάψευση για όλες τις εφημερίδες, απευθύνει διάγγελμα δια της ιταλικής τηλεόρασης, αποκαθιστώντας τη φήμη του Πάπα και καταδικάζοντας το κατάπτυστο μύθευμα... Αποτέλεσμα; Εκεί που το’ξεραν 500 άνθρωποι, τώρα 20.000.000 άνθρωποι μαθαίνουν, έστω κι αρνητικά, ότι κυκλοφόρησε η φήμη πως ο Πάπας είναι γκέυ... Ελπίζω να μην πέσουμε κι εμείς στην ίδια παγίδα, την παγίδα της προπαγάνδας...».
 

Δημήτρης Μιχελιουδάκης

(γλωσσολόγος)