วัดพระปฐมเจดีย์ ราชวรมหาวิหาร เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรมหาวิหาร และเป็นวัดเก่าแก่แห่งหนึ่งในประเทศไทย สร้างมาแต่ครั้งสมัยที่กษัตริย์ศรีธรรมาโศกราชแห่งประเทศอินเดีย โบราณ ทรงส่งพระมหาเถระผู้ทำหน้าที่เป็นสมณทูตมาเผยแผ่หลัก ธรรมคำสั่งสอนในพระพุทธศาสนา และแจกพระบรมสารีริกธาตุไป ในประเทศทั้งปวงที่นับถือศาสนาพุทธ พระองค์ที่เดินทางมาเผยแผ่ใน ครั้งนี้ มีพระโสณเถระและพระอุตตรเถระเป็นผู้นำ และวัดพระปฐม เจดีย์ก็เป็นวันแรกที่สร้างขึ้นในภูมิภาคแถบนี้ จึงสันนิษฐานว่าพระ มหาเถระที่เป็นเจ้าอาวาสรูปแรกน่าจะเป็นพระอรหันต์ทั้งสองคือ พระโสณเถระและพระอุตตรเถระ กาลเวลาผ่านไป มีพระภิกษุรูปอื่นๆ ดำรงตำแหน่งสืบต่อกันเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน |
ต่อจากนั้นมา จะมีเจ้าอาวาสอยู่ครองมาแล้วกี่รูปยังไม่อาจจะสืบทราบ ได้ทราบแต่เมื่อครั้งรัชสมัยของล้นเกล้า พระบาทสมเด็จพระจอม เกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ทรงเริ่มการบูรณะปฏิสังขรณ์องค์พระปฐม เจดีย์ครั้ง ใหญ่ ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๓๙๖ เป็นต้นมา มีเจ้าอาวาสอยู่ปกครองวัดพระปฐมเจดีย์มาจนกระทั่งบัดนี้ มีรายนาม ดังต่อไปนี้ .- |
๑. เจ้าอธิการแป้น |
|
อยู่ในตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาสประมาณก่อน พ.ศ.๒๔๐๐ ถึง ๒๔๐๘ ไม่มีหลักฐานหรือเอกสารใด ยืนยันประวัติของท่านอย่างชัดเจน | |
๒. พระสนิทสมณคุณ (แก้ว) |
|
มีสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ นับว่าเป็นชาวนครชัยศรี เดิมเป็นพระสมุห์ จำพรรษาอยู่วัดรังษีสุทธาวาส กรุงเทพมหานคร รัชกาลที่ ๔ โปรดให้ย้ายมาปกครองวัดพระปฐมเจดีย์ อยู่ในตำแหน่งเจ้าอาวาสประมาณ ๔ ปี ตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๔๐๘ ถึง ๒๔๑๑ | |
๓. พระปฐมเจติยานุรักษ์ (กล่ำ) |
|
สมณศักดิ์เสมอพระราชาคณะชั้นเทพ ตำแหน่งทางปกครองเป็นเจ้าคณะใหญ่เมืองนครชัยศรีองค์แรก ในปัจจุบัน ตำแหน่งนี้เทียบได้กับเจ้าคณะจังหวัดนครปฐม มีภูมิลำเนาอยู่ที่อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี อยู่ในตำแหน่ง เจ้าอาวาส ๓๗ ปี โดยประมาณ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๔๑๑ ถึง ๒๔๔๗ | |
๔. พระราชโมลี โสณุตฺตโร (ช้อน) |
|
มีสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราช มีตำแหน่งทางคณะสงฆ์ เป็นเจ้าคณะใหญ่เมืองนครชัยศรี สอบได้เปรียญ ธรรม ๖ ประโยค เป็นชาวบ้านตลาดแก้ว แขวงจังหวัดสุพรรณบุรี เกิดเมื่อวันพุธที่ ๒๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๑๓ อยู่ใน ตำแหน่งเจ้าอาวาส ๓ ปี ตั้งแต่วันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๔๕๒ ถึง ๒๔๕๕ แล้วได้ย้ายไปอยู่ ณ วัดราชบุรณะ(วัดเลียบ) กรุงเทพฯ ต่อมาเป็นเจ้าอาวาสวัดราชบุรณะ | |
๕. พระพุทธรักขิต (พลอย) |
|
มีสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าคณะเมืองนครชัยศรี วุฒิทางธรรมได้เปรียญธรรม ๔ ประโยค เป็นชาวอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ เกิดเมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๔ มรณภาพเมื่อ วันที่ ๓ เมษายน พ.ศ.๒๔๖๒ อายุ ๔๗ ปี เป็นพระภิกษุ ๒๖ พรรษา อยู่ในตำแหน่งเจ้าอาวาสประมาณ ๗ ปี ตั้งแต่พ.ศ.๒๔๕๔ ถึง วันที่ ๓ เมษายน ๒๔๖๒ | |
๖. พระธรรมวโรดม ธมฺมฺปปโชติโก |
|
นามเดิม "โชติ บัณฑิตยกุล" มีสมณศักดิ์เป็นรองสมเด็จพระราชาคณะ มีราชทินนามปรากฎในหิรัณยบัฏ ว่า พระธรรมวโรดม บรมญาณอดุลสุนทรนายก ตรีปิฎกคุณาลังการภูษิต สุทธิกิจสาทร มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี มีฐานานุศักดิ์ ตั้งฐานานุกรมได้ ๘ รูป ดำรงตำแหน่งทางคณะสงฆ์ เป็นเจ้าคณะมณฑลนครชัยศรี และเป็น กรรมการมหาเถรสมาคม สอบได้เปรียญธรรม ๘ ประโยค มีภูมิลำเนาอยู่ที่ตำบลกุฏี อำเภอผักไห่ จังหวัดพระนคร ศรีอยุธยา เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ ๑๘ กันยายน พ.ศ. ๒๔๒๓ เวลา ๐๑.๔๕ น. อายุ ๗๔ ปี กับอีก ๔ เดือน เป็นพระภิกษุ ๕๔ พรรษา อยู่ในตำแหน่งเจ้าอาวาส ๓๒ ปี ตั้งแต่วันที่ ๗ มกราคม ถึงวันที่ ๑๙ ธันวาคม ๒๔๙๗ | |
๗. พระธรรมสิริชัย ชิตวิปุโล |
|
นามเดิม ชิต วิบูลย์จันทร ์ มีพระราชาคณะชั้นธรรม มีราชทินนามปรากฏในหิรัณยบัฏ ว่า พระธรรมสิริชัย ไตรปิฏกาภรณ์ พุทธานุสรณ์ มหาเจติยบูชิต ธรรมบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี มีฐานานุศักดิ์ ตั้งฐานานุกรม ได้ ๖ รูป มีตำแหน่งทางคณะสงฆ์ เป็นเจ้าคณะจังหวัดสมุทรสาคร เจ้าคณะจังหวัดนครปฐม เจ้าคณะ ตรวจการ ผู้ช่วยภาค ๗ รองเจ้าคณะภาค ๑๔ และต่อมาเป็นเจ้าคณะภาค ๑๔ มีวุฒิทางธรรม นักธรรมชั้นโท และ เปรียญธรรม ๕ ประโยค เป็นชาวเกาะเรียน หมู่ที่ ๓ ตำบลเกาะเรียน อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนคร ศรีอยุธยา เกิดเมื่อวันอังคารที่ ๒๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๔๐ มรณภาพวันที่ ๒๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๒๗ เวลา ๑๔.๓๐ น. อายุ ๘๖ ปี กับ ๗ เดือน เป็นพระภิกษุ ๖๗ พรรษา อยู่ในตำแหน่งเจ้าอาวาส ๓๐ ปี ตั้งแต่วันที่ ๒๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๙๗ ถึงวันที่ ๒๒ ตุลาคม ๒๕๒๗ | |
๘ พระราชสิริชัยมุนี |
|
นามเดิม โชติ จุ้ยจิตร มีสมณศักดิ์ เป็นพระราชาคณะชั้นราช มีราชทินนามว่า พระราชสิริชัยมุนี ตรีปิฎก วราลังการ มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี มีฐานานุศักดิ์ ตั้งฐานานุกรมได้ ๔ รูป ตำแหน่งเป็นเผยแผ่จังหวัด ประจวบคีรีขันธ์ วุฒิทางธรรม นักธรรมชั้นเอก และเปรียญธรรม ๗ ประโยค เป็นชาวบ้านหมู่ที่ ๘ ตำบลบางแค เหนือ อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม เกิดเมื่อวันพุธที่ ๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๖๒ เวลา ๐๕.๐๐ น. มรณภาพ เมื่อวันที่ ๑๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๓๕ เวลา ๐๕.๐๐ น. อายุ ๗๒ ปี เป็นพระภิกษุ ๕๑ พรรษา อยู่ในตำแหน่ง เจ้าอาวาส ๖ ปี ๔ เดือน ตั้งแต่วันที่ ๒๒ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๒๘ |
เจ้าอาวาสวัดพระปฐมเจดีย์รูปปัจจุบัน |
๙. พระราชสุธรรมเมธี ผุสฺสธมฺโม |
นามเดิม "สุเทพ บุษบก" ดำรงสมณศักดิ์พระราชาคณะชั้นราช นักธรรมชั้นเอก เปรียญธรรม ๙ ประโยค และพุทธศาสตรมหาบัณฑิต มหาจุฬาลงกรณ์ราชวิทยาลัย เป็นชาวคลองบางขุน ตำบลบางสะแก อำเภอ บางคณที จังหวัด สมุทรสงคราม เกิดเมื่อวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๔๘๔ ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้รักษาการแทน เจ้าอาวาสวัดพระปฐมเจดีย์ ลงวันที่ ๒ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๖ รับพระบัญชา ณ วันที่ ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๖ |