ทหารไทยฝึกอย่างฝรั่งสมัยปลาย  ร. 4  และต้น  ร. 5

ภาพที่ 1   หน่วยทหารหน้าตอนต้นรัชกาลที่ 5 (พ.ศ.2428) ถือ ปืนเอ็นฟิลด์ บรรจุปากลำกล้อง

ภาพที่ 2   เป็นภาพทหารไทยที่ฝึกอย่างฝรั่งในสมัยปลายรัชกาลที่ 4 และต้นรัชกาลที่ 5 แต่ถ่ายไว้ในปี  พ.ศ. 2442    เครื่องแบบทหารมหาดเล็ก (พ.ศ. 2411-2413)   ที่ใช้จะเป็นตามสมัยนิยมของชาติยุโรปในขณะนั้น  จะเห็นได้ว่าอาวุธปืนเล็กยังมีปะปนหลายชนิด   ตั้งแต่ ปืนชนิดบรรจุท้ายรุ่นแรกๆของอังกฤษ ยิงด้วยกระสุนดินดำระบบ ของ Green Brothers (กลาง)  ไปจนถึงที่ทันสมัยขึ้น อย่าง เช่น  ปืน Snider ของ  อังกฤษ (ซ้าย)

ภาพที่ 5   การแต่งกายของพลทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ระหว่างพ.ศ. ๒๔๑๔-๒๔๓๔  ตรงกับต้น ร. ๕  สังเกตว่าทหารมีรองเท้าใส่แล้ว ปืนด้านซ้ายคือปืนกรีน   ด้านขวาเป็นปืนมัลลิเคอร์สั้น    ตรงกลางเป็นปืนมัลลิเคอร์ยาว  ปืนมัลลิเคอร์สั้น สั่งมาใช้เมื่อพ.ศ. ๒๔๓๑   ปืนมัลลิเคอร์ยาวสั่งมาใช้เมื่อพ.ศ ๒๔๓๔