|
|
|
Kultura, Historija BiH
Glavni Grad: Sarajevo
Povrsina: 51.129 ckm
Stanovnistvo: 4.354.911 (1991)
Najniza tacka: grad Neum, 0 m
Najvisa tacka: planinski vrh
Maglic, 2386 m
Obalna linija: 21,2 km
Bosna i Hercegovina se nalazi u
sredisnjem dijelu Balkanskog poluotoka. Na sjeveru, zapadu i
jugozapadu granici sa Republikom Hrvatskom, a na istoku i jugu
sa Saveznom Republikom Jugoslavijom. Prijevoj Ivan Sedlo (959 m)
izmedju planina Bitovnje i Bjelasnice povezuje dvije velike
cjeline drzave, naseljeniju te sumama i obradivim zemljistem
bogatiju Bosnu na sjeveru i manju, krsevitu Hercegovinu na jugu.
Izrazitu prirodnu granicu izmedju Bosne i Hercegovine cini
planinski niz Vran - Radusa - Vranica - Bitovnja - Bjelasnica -
Treskavica - Zelengora - Maglic. Hercegovina zahvaca oko 20%
povrsine i ima samo 10% stanovnistva drzave. Blizu usca Neretve,
ispred Malostonskog kanala, Bosna i Hercegovina ima mali izlaz
na more, (21,2 km duga obalna linija kod Neuma), koji je
naslijedje bogate proslosti i posljedica teritorijalnog
razgranicenja pocetkom XVIII. stoljeca, kada je Dubrovackoj
diplomaciji uspjelo ostvariti zelju da Dubrovacka Republika ne
granici neposredno s Venecijom vec samo s Turskom, s kojom je
odrzavala dobre trgovacke veze. Bosna i Hercegovina medju bivsim
jugoslavenskim je republikama treca po povrsini i broju
stanovnika (iza Srbije i Hrvatske) te srednjoj gustoci
naseljenosti (iza Srbije i Slovenije). Bosna i Hercegovina se
administrativno dijeli na Federaciju Bosne i Hercegovine (51%) i
Republiku Srpsku (49%).
Federacija BiH se opet dijeli na
kantone, kojih ima deset, a kantoni na opcine, dok se Republika
Srpska administrativno dijeli na regije, a zatim i na opstine.
Teritorij Brckog koji je bio pod arbitrazom, nije pripao ni
Federaciji BiH ni Republici Srskoj, vec je nedavnom odlukom
Arbitrazne Komisije za Brcko stavljen pod upravu drzave bosne i
Hercegovine kao zaseban distrikt. Bosna i Hercegovina se satoji
od cetiri velike geografske cjeline. Srednja Bosna (12920 ckm,
1249000 stanovnika) zahvaca planinski srednjobosanski prostor;
to je najrazvijeniji dio drzave gdje se od najstarijih vremena
nalaze zarista teritorijalnog okupljanja susjednih
peripanonskih, krskih i sub - mediteranskih krajeva. Od kraja
XIX. stoljeca raspored naseljenosti se izmijenio pa danas vecina
stanovnistva zivi u Peripanonskoj Bosni (21622 ckm, 2253000
stanovnika) koja je poljoprivredno najvrijedniji dio drzave, ali
i agrarno prenaseljeni kraj. Bosansko-hercegovacki visoki krs
(11842 ckm, 325000 stanovnika) obuhvaca planinsko-krski prostor
zapadne Bosne i Hercegovine; to je najslabije naseljen i
najsiromasniji dio drzave - samo je 9% povrsine obradivo, a u
gradovima zivi manje od 30% stanovnika. Mediteranska regija,
tzv. Niska Hercegovina (5399 ckm, 296000 stanovnika) najmanja je
geografska cjelina Bosne i Hercegovine. to je zagorski prostor
srednjeg primorja.
|
|